μια ανθολογία των ποιημάτων του Τόλη Νικηφόρου με εικόνες της Τζούλιας Φορτούνη

αn anthology of Tolis Nikiforou's poems with pictures by Julia Fortouni.

Το μαγικό μολύβι

θα σου γράψω έναν ουρανό/ να λούζεσαι κάθε πρωί/ να φτερουγίζεις στο γαλάζιο// ................................................................................................................................................................................................... κι ύστερα ένα πειρατικό καράβι/ με κόκκινα πανιά/ στις θάλασσες των τροπικών/ να ταξιδεύεις στ’ όνειρο/ στα πάθη και τα λάθη σου// ................................................................................................................................................................... θα σου γράψω τέλος μια παιδική ψυχή/ να διακρίνεις καθαρά/ τα θαύματα τριγύρω/ αιώνια να περιπλανιέσαι μες στο φως// ............................................................................................................................................................................................ (Ανώνυμοι, 2021)

στη χώρα που δεν έχει μονοπάτι

ας κάνουμε ένα φανταστικό ταξίδι/ στη χώρα που δεν έχει μονοπάτι/ εκεί που ανακαλύψαμε τον κόσμο/ και ζήσαμε κάθε στιγμή με πάθος/ ευτυχισμένοι με το τίποτα// ........................................................................................................... σε καλντερίμια και σε στενοσόκακα/ σε γειτονιές παλιές ας περιπλανηθούμε/ ας παίξουμε σε μια απέραντη πλατεία/ και ας εξερευνήσουμε τα παιδικά μας μυστικά/ κάθε λαχτάρα στα εφηβικά μας χρόνια/ ας συναντήσουμε έκθαμβοι την πρώτη μας αγάπη/ ας ξαναζήσουμε τις τρέλες και τα λάθη μας/ δακρύζοντας ας θυμηθούμε τα όνειρα μας// ................................................................................................................................................................................................. κι ας μη γυρίσουμε στο σήμερα ποτέ/ ας μείνουμε στη μαγική αυτή χώρα/ αθώοι και για πάντα ερωτευμένοι// ....................................................................................................................................................................................... (Ανώνυμοι, 2021)

χαμογελάνε μελαγχολικά οι θεοί

προσφέρουμε τα πάντα χρόνια τώρα/ για μια μικρή επιστροφή/ να μας επιτραπεί να βάλουμε και πάλι/ τα μαγικά γυαλιά μιας πρώτης νιότης/ σε χρώμα πράσινο ή βαθύ γαλάζιο// .................................................................................... αν και το ξέρουμε καλά/ πως δεν υπάρχει αντάλλαγμα/ κι από την αθωότητα/ είμαστε εξόριστοι για πάντα// .......... ίσως γι’ αυτό στον Όλυμπο απέναντι/ τις μέρες που σε εκπληκτική διαφάνεια/ οι χιονισμένες κορυφές του/ σχεδόν αγγίζουν τον ουρανό/ βλέπουμε τους δώδεκα θεούς/ να χαμογελάνε μελαγχολικά// ................................................... σαν να ζητάνε εκείνοι/ τη δική μας επιείκεια// ............................................................................................................................................................................................ (από τη συλλογή Ανώνυμοι, 2021)

τα ζάρια επιλέγουν

αν ο παππούς μου από την Ήπειρο/ δεν είχε μεταναστεύσει στη Μικρά Ασία/ και αν δεν είχε γίνει η καταστροφή το “22/ ο πατέρας και η θρακιώτισσα μητέρα μου/ κορίτσι αυτή μιας άλλης προσφυγιάς/ δεν θα είχαν συναντηθεί στη Θεσσαλονίκη// ..................................................................................................................................................................... κι εγώ βέβαια δεν θα είχα γεννηθεί ποτέ// ........................................................................................................................ χιλιάδες φανερές ή κρυφές ζαριές/ σε ανάκτορα έως και σε καταγώγια/ προετοιμάζουν τη ζαριά εκείνη/ που θα καθορίσει και τη δική μας ύπαρξη/ για να ακολουθήσουν άλλες ζαριές/ στα παιδικά κι εφηβικά μας χρόνια/ που τελικά θα τη διαμορφώσουν// ........................................................................................................................................................... κι αν με κάποιο τρόπο είχε αφαιρεθεί/ έστω και ένα ζάρι ή τούβλο/ απ’ την πολυετή αυτή αλληλουχία/ το οικοδόμημα της ύπαρξής μας/ θα είχε καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος// ............................................................................................................................................................................................... από κει και πέρα μπορείτε άνετα/ να μιλήσετε για ελευθερία του ατόμου/ και για προσωπικές επιλογές/ βέβαιοι ότι θα είναι απόλυτα βουβός/ ο σαρκασμός ή ο λυγμός/ ............................................................................................................................................................................................. (από τη συλλογή Ανώνυμοι, 2021)

η μηχανή του χρόνου

το άγγιγμά σου καταργεί τη μνήμη/ κάθε χαρά και κάθε θλίψη/ κι αποκαλύπτει έναν απέραντο ουρανό// ............................................................................................................................................................................................... είσαι η μηχανή του χρόνου/ που μαυρίζει τα μαλλιά πυρώνει το αίμα/ και με ξαναγυρίζει στα δεκαοχτώ μου χρόνια// ..................................................................................................................................................................................... πυροδοτεί έναν εκρηκτικό μηχανισμό/ κατεδαφίζει τις συμβάσεις/ για να ανθίσει στα συντρίμμια τους/ ένα κόκκινο μεθυστικό λουλούδι// ................................................................................................................................................................................................ (από τη συλλογή Ανώνυμοι, 2021)

μες στο σκοτάδι και το φως

κληρονομήσαμε έναν κόσμο/ μες στο σκοτάδι και το φως/ μιαν απεραντοσύνη/ γεμάτη μουσικές και χρώματα/ άλυτα αινίγματα και πόνο// .............................................................................................................................................. κληρονομήσαμε/ ταυτόχρονα ελευθερία και πεπρωμένο/ και την περίτεχνη ψευδαίσθηση του λόγου// ................................................................................................................................................................................................... κληρονομήσαμε/ τις πέντε αισθήσεις μας/ και μέσα μας μιαν άβυσσο/ έναν απρόσιτο ορίζοντα/ κι ένα μοναδικό οδηγό/ που ονομάζεται ψυχή// ................................................................................................................................................................................................... (από τη συλλογή Ανώνυμοι, 2021)

κάπου εδώ περιπλανιέται

βλέπω μια γκρίζα και μελαγχολική/ παλιά φωτογραφία της γενέθλιας πόλης// ............................................................................................................................................................................................... από τη μια άκρη της παραλίας ως την άλλη/ βυθίζομαι στα κάθετα δρομάκια/ στα λιτά έρημα καφενεία/ στα μέγαρα με τα κλειστά παραθυρόφυλλα// .......................................................................................................................................................................................... κάπου εδώ κρύβεται η νιότη μου/ κάπου εδώ περιπλανιέται/ με το βλέμμα χαμένο στον ορίζοντα/ επαναστατημένη και ονειροπόλα// ............................................................................................................................................................................................. μια νιότη που δεν γνώριζε την αθωότητά της/ κάπου στο παρελθόν περιπλανιέται/ στο τίποτα και στο πουθενά/ και πίσω από δακρυσμένα μάτια// ................................................................................................................................................................................................ από τη συλλογή Ανώνυμοι,2021

το ατέλειωτο ταξίδι

με κάτι απ’ τη φωτιά/ κι από το τελευταίο του φως/ μας γέννησε ένα άστρο μακρινό/ και στη μεγάλη σκοτεινιά/ μας εκσφενδόνισε/ ν’ αναζητήσουμε μια νέα πατρίδα// .......................................................................................... ατέλειωτους αιώνες ταξιδέψαμε/ πεθάναμε και ξαναγεννηθήκαμε/ μάθαμε να μιλάμε αλλότριες γλώσσες/ μάθαμε να αγαπάμε/ ξένους και αφιλόξενους πλανήτες// ...................................................................................................................... η ψυχή όμως και μόνο εκείνη/ γνωρίζει πάντα την καταγωγή μας/ είναι η μοναδική πυξίδα μας/ καθώς μες στο σκοτάδι ταξιδεύουμε/ απλώνοντας σπασμένα δάχτυλα/ προς την πατρίδα και το φως// ............................................................................................................................................ .............................................. (από τη συλλογή Ανωνυμοιι, 2021)

πολυγραφότατος

γράφω βιβλία συνεχώς/ γιατί κάθε λέξη είναι μια ανάσα/ ένα βήμα μέσα στο σκοτάδι/ στην ατέρμονη πορεία προς το φως// ...................................................................................................................................................................................... η κάθε λέξη είναι μια επίκληση/ κι ας είναι ανύπαρκτος ο παραλήπτης/ ή εκ γενετής κουφός// .................................................................................................................................................................................................. κι ακόμα ένα έστω προσωρινό/ ίαμα για τραύματα παλιά/ που ακόμα αιμορραγούν// .................................................................................................................................................................................................. η κάθε λέξη ο κάθε στίχος/ το κάθε νέο βιβλίο μου/ είναι μια πύρρειος νίκη// ............................................................................................................................................................................................. αφού επανέρχεται κυρίαρχη/ η αίσθηση της ματαιότητας// ............................................................................................................................................................................................... (από τη συλλογή Ανώνυμοι,2021)

Ανώνυμοι

είμαστε όλοι ανώνυμοι/ άμμος που σκορπίζει ο χρόνος/ στην έρημο του κόσμου// ................................................................................................................................................................................... στιγμιαίες λάμψεις/ φτερουγίσματα/ προσωρινή απόδραση/ από το τίποτα στην αυταπάτη// .........................................................................................................................................................................,................ ζούμε τα δευτερόλεπτά μας/ σ’ ένα περίπλοκο οικοδόμημα/ επινοούμε θρησκείες και θεούς/ μήπως και παρηγορηθούμε/ για την αφόρητη αλήθεια του πεπρωμένου// ........................................................................................................................................................................................ είμαστε όλοι ανώνυμο/ι εναλλασσόμενες σκιές της ύπαρξης/ φαντάσματα σε θέατρο του παραλόγου// ............................................................................................................................................................................................. (από τη συλλογή Ανώνυμοι, 2021)

ιστορία μυστηρίου

άγνωστος παραμένει ο συγγραφέας/ με τα χίλια ονόματα/ η γλώσσα απατηλά οικεία/ και στην ουσία ακατάληπτη/ τα θύματα και οι δολοφόνοι/ παροδικοί και εναλλασσόμενοι/ το τέλος τους προδιαγεγραμμένο// ............................................................................................................................................ ................................................. για τα αγωνιώδη ερωτήματα/ που εκκρεμούν απ’ την αρχή του χρόνου/ γενναιόδωρα χορηγούνται/ παρήγορα ναρκωτικά/ και διάφορα πολύχρωμα παιχνίδια/ άλλοτε οι καταδικασμένοι καταφεύγουν/ στο βάθος της τεχνολογικής σπηλιάς/ κι άλλοτε ο ένας στο χνώτο του άλλου// ............................................................................................................................................................................................ στην ιστορία μυστηρίου της ζωής/ δεν προβλέπεται λύση/ καμία δεν υπάρχει απάντηση// ............................................................................................................................................ ................................................ (από τη συλλογή Φαντάσματα, 2020)

αινίγματα του χρόνου

πότε και πού και πώς/ το καλοκαίρι είναι μια αιωνιότητα;// μα όταν είσαι ερωτευμένος/ στα δεκαοχτώ σου χρόνια/ σ’ ένα καφενεδάκι πλάι στη θάλασσα// γιατί βεβαίως ο έρωτας είναι για πάντα/ και η εφηβεία ατέλειωτη/ όπως ο ήλιος στη χρυσή αμμουδιά// κι εκεί όλοι βρισκόμαστε από τότε// (από τη συλλογή Φαντάσματα, 2020)

στη μαγεμένη ομίχλη

 


                                                                  ξέφυγα απόψε στο επικίνδυνο

                                                                 βυθίστηκα στη μαγεμένη ομίχλη

                                                                         από τα χρόνια εκείνα

 

                                                                    γύρισα στο παλιό σχολείο μου

                                                                 συνάντησα συμμαθητές και φίλους

                                                                   περπάτησα άνοιξη στα δρομάκια

                                                                      κι έπαιξα μπάλα στα γήπεδα

                                                                 μπήκα στις τάξεις κάθισα στα θρανία

                                                                      είδα στον πίνακα ίχνη από τότε

                                                                           έκανα αταξίες και τρέλες

                                                                          ανάσανα το εξαίσιο άρωμα

                                                                             του πρώτου μου έρωτα

                                                                        για λίγο ζωντανά αναδύθηκαν

                                                                           όσα έχουν χαθεί για πάντα

 

                                                                   ένας έφηβος έκλαψε απόψε μέσα μου

                                                                              και μ’ έκανε κομμάτια

                                                             

                                                                    (από τη συλλογή Φαντάσματα, 2020)

 

σε κάθε αλφάβητο το πρώτο γράμμα

 


                                                             να ξεπροβάλλεις στη γωνιά του δρόμου

                                                                      και να ‘σαι η αιώνια άνοιξη

                                                                    ένας έρωτας που δεν τελειώνει

                                                                  το κόκκινο πουλί που φτερουγίζει

                                                                      για πάντα έξω απ’ το κλουβί

 

                                                                        το θαύμα εκείνο να ‘σαι

                                                                         που καταργεί τον χρόνο

                                                                 σε κάθε αλφάβητο το πρώτο γράμμα

                                                                        σε κάθε ποίημα η μουσική

                                                                         σε κάθε βλέμμα η λάμψη

 

                                                                       απ’ όλα τ’ άστρα τ’ ουρανού

                                                                       μέσα στη νύχτα να είσαι φως


                                                                               (από τη συλλογή Φαντάσματα, 2020)


ένα δέντρο που τα δίνει όλα

 

                                                                               θέλω πάνω στον τάφο μου

                                                                                να μεγαλώσει ένα δέντρο

 

                                                                              να τρέφεται από το χώμα μου

                                                                           να ψιθυρίζει μελωδίες του ανέμου

                                                                         τα φύλλα του ν’ απλώνει στον ουρανό

 

                                                                                          να υμνεί το φως

                                                                                για τα παιδιά να ‘ναι κρυψώνα

                                                                               καταφύγιο για πουλιά κι αστέρια

                                                                            δροσερή σκιά για τους ερωτευμένους

 

                                                                                        ας είναι ελιά ή ροδιά

                                                                                      ας είναι δέντρο ανώνυμο

                                                                                   απόλυτα ανιδιοτελές κι αθώο

                                                                                    ένα δέντρο που τα δίνει όλα

 

                                                                            κι ας είναι αυτό το δέντρο η ψυχή μου

                                                          

                                                                              (από τη συλλογή Φαντάσματα, 2020)

 

πέρα από κάθε λογική


 

                                                               με πόσα επιφωνήματα

                                                                  γράφεται ο έρωτας

                                                         με πόσες αυταπάτες η διάρκεια

                                                           με πόσο ψύχος συλλαβίζεται

                                                                           το τέλος;

 

                                                                και το νηφάλιο ύστερα

                                                            με πόσες γράφεται απορίες

                                                            μα τίποτα δεν φοβηθήκαμε

                                                               μια ξαφνική επιστροφή

                                                   τους γείτονες που σίγουρα μας άκουγαν

                                                               κάποια προδοτικά ίχνη;

 

                                                               πώς άραγε άναψε η φωτιά

                                                                          πώς έσβησε

                                                               πώς χόρτασαν οι αχόρταγοι

                                                              κι έγινε στάχτη τέτοιο πάθος;

 

                                                                           ένα ποίημα

                                                            μια λάμψη ξαφνικά απ’ το τίποτα

                                                                         είναι ο έρωτας

                                                             μυστήριο πέρα από κάθε λογική

                                                                      και κάθε απάντηση

 

                                                                       (από τη συλλογή Φαντάσματα, 2020)